Chưa bao giờ công chúng Việt lại có một mùa phẫn nộ rầm rộ và liên tiếp như hiện nay. Hàng loạt vụ copy, nhái, đạo trong giới ca sĩ bị bóc mẽ và phơi bày. Âm nhạc thôi chưa đủ, nhiều ca sĩ còn nhái đạo cả phong cách, trang phục, hình ảnh, ý tưởng của các ngôi sao nước ngoài. Không ít người cho rằng, showbiz Việt đang rơi vào thảm họa "khủng hoảng lòng tin" nơi người hâm mộ do quá nghèo chất xám và thiếu tính sáng tạo.
Gi gỉ gì gi, cái gì cũng bắt chước
Chuyện đạo nhạc, cover (hát lại) các ca khúc hit của các ngôi sao nước ngoài không có gì lạ trong làng nhạc Việt. Nhiều nghi án đạo nhạc đã trở thành vết nhơ không đáng có đối với sự nghiệp của một số ca sĩ, nhạc sĩ. Tuy nhiên không vì thế mà hiện tượng đạo, nhái các tác phẩm âm nhạc nước ngoài ít đi. Trong vài năm trở lại đây, hiện tượng này liên tiếp bị phát giác và phơi bày trên các phương tiện truyền thông. Những ai quan tâm chú ý đến Vpop chắc hẳn còn chưa quên vụ nữ ca sĩ Bảo Thy bị fan hâm mộ "kết án" đạo nhạc và copy phong cách biểu diễn ca khúc Kiseki của ca sĩ BoA. Nghi án này khiến cô mất đi một lượng fan đáng kể.
Có thể nói, các ngôi sao ca nhạc Hàn Quốc là đối tượng bị "nhân bản" nhiều nhất tại Việt Nam. Xem các ca sĩ, nhóm nhạc trẻ Việt Nam biểu diễn, không ít người nhầm tưởng đó là các ca sĩ xứ Hàn bởi sự bắt chước y chang từ đầu tóc, trang phục đến phong cách, vũ đạo...
Mới đây, các fans của nhóm nhạc Hàn Quốc Big Bang đồng loạt lên án ca sĩ Hoàng Hải bắt chước kiểu tóc của thành viên Tae Yang. Các fan phía Hoàng Hải phản bác lại rằng: "Kiểu tóc đó không phải độc quyền của Tae Yang và Hoàng Hải có thể làm những gì mà anh ấy muốn". Hoàng Hải thanh minh rằng: "Chỉ là sự tình cờ trùng lặp", nhưng phát biểu này có lẽ sẽ chẳng bao giờ xóa sạch sự nghi ngờ từ người hâm mộ. Cùng cảnh ngộ với Hoàng Hải là Nguyên Vũ khi anh xuất hiện với mái tóc không khác ca sĩ G-Dragon xứ Hàn là mấy trong video clip Con tim loạn nhịp vừa phát hành, không những thế các fans còn buộc tội anh "đạo" luôn cả phần âm nhạc và phần đầu vũ đạo trong Rainism của Bi Rain.
Dường như vấn nạn bắt chước trong giới showbiz Việt ngày càng có chiều hướng nặng thêm. Hết đạo nhạc, cover lời hát, copy phong cách, đến cả ý tưởng chụp ảnh, kiểu cách làm bìa album, dựng poster quảng cáo cũng bị bắt chước. Cách đây chưa lâu, vụ "đụng poster" của Song Yến (ca sĩ Yến Trang và Yến Nhi) được cho là copy đến 98% từ những poster của nước ngoài đã khiến công chúng rất phẫn nộ. Sau đó là vụ cặp đôi Thủy Tiên - Công Vinh tung ảnh nóng trong đó có bức ảnh bị cư dân mạng bắt bài rằng nó giống hệt hình ảnh quảng cáo của hãng quần Jean CK. Rồi vụ ca sĩ Lê Kiều Như chơi trội bằng một bộ "dâm thư" và những bức ảnh nóng được cho là copy y nguyên ý tưởng bộ ảnh của một mỹ nhân Hoa ngữ. Mới thấy ca sĩ của ta còn dựa dẫm quá nhiều vào hình tượng của các ngôi sao tên tuổi khác và lười "động não" trong nghệ thuật đến mức nào.
| Cảnh phim Pretty woman. - Cảnh đôi Thủy Tiên - Công Vinh bắt chước Pretty woman. |
Sau bắt chước, nhái, đạo sẽ là gì?
Dân gian có câu: "Tiếng lành đồn xa, tiếng xấu còn đồn xa hơn", trong thời đại thông tin mạng, việc một ca sĩ bắt chước, nhái phong cách, hình ảnh, ý tưởng của người khác rất dễ dàng bị phát hiện, càng dễ bị cộng đồng xã hội lên án tẩy chay. Hiện nay, trên các mạng xã hội ảo đã xuất hiện nhiều diễn đàn tập hợp những người cùng quan điểm như "Hội những người phát điên vì Vũ Hà" hay "Hội những người thích châm chích Lê Kiều Như"... với rất nhiều hình ghép đả kích và bình luận phê phán. Chỉ vì muốn nổi tiếng nhanh chóng và không chịu động não sáng tạo mà các ca sĩ này đã đánh mất đi chữ "tín". Dẫu rằng trước đó hoặc sau này họ có hoạt động nghệ thuật nghiêm túc đến mấy thì hình ảnh họ trong lòng khán thính giả cũng đã có một vệt nhơ khó gột rửa. Đó là chưa kể việc copy vô tội vạ, "ăn sẵn" ý tưởng của người khác còn để lại một hậu quả nghiêm trọng khó nhìn thấy sẽ dần dần làm mất đi khả năng sáng tạo của chính các ca sĩ.
Vẫn biết rằng, việc ca sĩ trẻ bắt chước ngôi sao nước ngoài cũng chỉ là một trào lưu, khi trào lưu này hết thì sẽ đến trào lưu khác. Nhưng nếu các ca sĩ của ta chỉ biết đua nhau chạy theo trào lưu mà không tự hoàn thiện mình, không đầu tư chất xám và sự sáng tạo vào tác phẩm âm nhạc thì sớm muộn gì công chúng cũng sẽ quay lưng với nhạc Việt để tìm đến nhạc ngoại. Về điều này, nhạc sĩ Vy Nhật Tảo, Giám đốc Trung tâm ca nhạc trẻ TP. Hồ Chí Minh cho biết: "Hiện tượng lai-căng, bắt chước nhạc nước ngoài đáng bị lên án, đó là hành động ăn cắp. Việc sao chép của người khác thành của mình xuất phát từ trình độ thấp, ý thức kém và là sự xuống cấp về đạo đức văn hóa, đạo đức xã hội. Ca sĩ trẻ cần phải học hỏi nhiều hơn nữa để tạo cho mình một phong cách riêng "tôi là chính tôi", chứ không phải là bắt chước. Nghệ thuật đi đôi với sáng tạo, khi không có sự sáng tạo trong nghệ thuật đồng nghĩa với việc ca sĩ đó chỉ là một kẻ giả mạo, không phải người làm nghệ thuật".
Hải Hà